vijver planten.

Wat zijn de beste vijverplanten voot de tuinvijver.

De functie van vijverplanten in de vijver is velerlei. Vijver planten dragen bij tot het esthetische aspect, ze dienen als schuil- plaats voor allerlei dieren, ze schermen een deel van het licht af. Wat betreft zuiveren van water spelen waterplanten een grote rol.

Gele lis

en er bestaan enkele interessante cultuur- vormen (bontbladige vorm, met witte bloemen, met paarse bloemen). Ervaren bouwers van moerasbed filters raden aan minstens vijf iris planten te voorzien per duizend liter vijver water.

Plantenwortels van vijver planten kunnen fungeren als mechanische zeven waar grof vuil blijft tussen hangen, als adsorptieoppervlak waar kleine deeltjes op neerslaan, als drager van nuttige nitrificerende bacteriën (die zuurstofbehoeftig zijn en dus graag op vijverplanten zitten), als verbruikers van de reststoffen van de afbraakprocessen. Wat men ook beweert, geen enkel filtersysteem kan wat vijverplanten kunnen: fosfaten en nitraten opslorpen en omzetten tot weefsel. 

Hoe sneller een water plant groeit hoe meer voedingsstoffen hij verbruikt. Weinig eisen stellende en snel groeiende vijverplanten zijn het meest aangewezen voor moerasbedfilters. Vooral grasachtige (eenzaadlobbige) voldoen erg goed. Ze moeten de hoofdmoot uitmaken van de moeras-beplanting. 

Wanneer wij het hebben over irissen voor de vijver dan denken we wellicht in eerste instantie aan onze inheemse Gele lis (de fleur de lys in het embleem van de Franse koningen). Op de ranglijst van meest nuttige vijverplanten voor waterzuivering in de gematigde streken staat gele lis in de top drie. Voor onze vijvers kunnen we hem zelfs op de 1ste plaats zetten. Gele lis heeft een lange vegetatieve periode, vormt een dicht maar oppervlakkig wortelgestel waar de nuttige bacteriën graag op zitten, is gemakkelijk te onderhouden (één keer per jaar in de herfst afsnijden) en vormt geen probleem voor de waterdichting. Het zijn ook nog eens mooie vijverplanten.

Kalmoes

Kalmoes.

Dit is een water plant met grote zwaardvormige bladeren. Langs één kant is Kalmoes gegolfd en dit is een gemakkelijk determinatie kenmerk want dat komt bij geen enkele andere moerasplant voor. Kalmoes is zeker een van de allerbeste gewassen voor de filter want het verbruik aan fosfaten is erg hoog. Bovendien blijken deze medicinale vijverplanten ook nog stoffen af te scheiden die het vijver water ontsmetten en de ontwikkeling van ziekte- kiemen als Salmonella verhinderen. Daarom wordt Kalmoes vaak gebruikt in zwemvijvers. 

 Riet

 Riet.

Riet groeit erg sterk en wordt beschouwd als een goed zuiverende waterplanten. De rietstengels kunnen gebruikt worden voor het maken van matten, papier etc. maar… ons ruisende ranke riet wordt meters hoog. Er zijn zelfs ondersoorten bekend die 6 meter hoogte halen, toch wat te hoog voor de doorsnee tuin en vijver. De wortelstokuitlopers groeien sterk en kunnen door folie, zelfs door beton en polyester. Riet is dus zeker niet geschikt voor algemeen gebruik in vijverfilters.

 Grote Lisdodde

 Grote lisdodde.

Lisdodde wordt groot, gaat zeker woekeren en alles inpalmen, zowel diepe als ondiepe waterzones. Kleine lisdodde is helemaal niet klein maar wordt zelfs nog hoger. Wat wel kan: dwerglisdodde en slanke lisdodde, beide worden niet te groot en vormen geen risico voor de waterdichting. Bonte lisdodde is ook een mogelijkheid.

Dit is een cultuurvorm van een Japanse vorm van grote lisdodde. Het zijn erg mooie vijver planten maar. Bont- vormen groeien beduidend trager en deze vorm is boven- dien niet helemaal winterhard tijdens koude winters in koudere streken.

 Mattenbies

 Mattenbiezen.

Dit zijn mooie structuur vijver planten die tot diep in het water kunnen groeien en met hun rulronde stengels recht omhoog door het watervlak priemen. Door hun groei- kracht zuiveren ze het water. Toch is het aangeraden ietwat voor- zichtiger om te springen met deze waterplanten want op lange termijn kunnen ze ook door folie priemen. Het is veiliger mattenbiezen in grote manden te plaatsen. Als de wortelstokuitlopers om de twee tot drie jaar afgesneden worden is er geen gevaar voor de waterdichting.

 Waternavel

 Waternavel.

Staat erom bekend zeer sterk te zuiveren door zijn groeikracht. Bovendien verwijdert waternavel zware metalen en slaat deze op in zijn weefsel. De kleine schild- jes worden meestal een 10-tal cm boven het water geheven, wat een mooi zicht geeft als onderbegroeiing tussen hogere verticale water planten. Van waternavel gebruikt men de inheemse vorm (Hydrocotyle vulgaris) of de Amerikaanse (Hydrocotyle ranunculoides).

Deze laatste groeit uitzonderlijk snel en kan woekeren (voor moerasbed filters is dit eerder een pluspunt).

Niet overdrijven met drijfplanten. Deze  vijver planten drijven los op het water en halen met hun fijne worteltjes zeer veel voedingsstoffen uit het water. Vooral de exotische soorten vijverplanten als watersla en waterhyacint zijn erg populair.

Drijfplanten breiden zich meestal erg vlug uit in de zomer. Binnen de kortste tijd kunnen ze heel de filter zone inpalmen. Dit is niet echt de bedoeling. Ze zouden maar 1/4 van het oppervlak van de filter in beslag mogen nemen. Het probleem is dat ze de zuurstofuitwisseling aan het wateroppervlak belemmeren en teveel licht afschermen voor de andere vijver planten. Schep op geregelde tijdstippen een deel weg. Op de composthoop ermee. 

Zuiverende zuurstof planten in de vijver.

Wanneer er tijdens de aanleg gezorgd is voor plaatsen met dieper water in de filterzone dan kunnen daar zuurstof planten groeien.Een 50 cm is voldoende voor verschillende soorten. Zuurstof planten nemen hun voeding rechtstreeks op uit het water via hun stengels en bladeren. Waterpest en hoornblad verkiezen hard water.

Aarvederkruid.

Dit zijn weinig eisende vijverplanten en groeien meestal erg goed. Bron mos heeft weinig licht nodig en groeit ook in de winter.

In de winter vertragen de omzettingsprocessen zeer sterk maar toch is het goed (en ook mooi) om een aantal groen blijvers te voorzien in de moerasbed filter.

 

 

Wintergroen betekent nog niet wintergroeier.

Zo zijn de hulpijpen (bijvoorbeeld Equisetum scirpoides) in de winter groen maar ze groeien niet en verbruiken dus ook weinigafvalstoffen. Dat is wel het geval bij de volgende vijverplanten. Beekpunge is een inheems wintergroeiend kruipend plantje dat erom bekend staat enorm veel nitraat te verslinden. 

Crassula helmsii groeit vaak erg goed in de winter en brengt zuurstof naar zijn wortels en verrijkt zo de moerasbedbodem ermee (maar moet wel diep genoeg anders kan hij be- vriezen). Lidsteng vormt decoratieve “dennenboompjes” en begint al heel vroeg in het voorjaar met groeien en dus met zuiveren.